In de moderne digitale wereld is veiligheid een essentieel aspect geworden van softwareontwikkeling. Bedrijven, waaronder Carthago ICT, streven ernaar om veilige maatwerk software te ontwikkelen die bescherming biedt tegen potentiële bedreigingen en inbreuken op de beveiliging. Een belangrijke vraag die ontwikkelaars tegenkomen, is of ze moeten kiezen voor “security by design” (veiligheid vanaf het begin inbouwen) of achteraf testen om de veiligheid te waarborgen. In dit blogartikel zullen we de voor- en nadelen van beide benaderingen grondig bespreken.
Security by Design
Security by design houdt in dat veiligheid vanaf de vroegste stadia van het ontwikkelingsproces wordt geïntegreerd. Dit betekent dat beveiligingsmaatregelen worden ingebouwd in de architectuur, het ontwerp en de code van de software. De belangrijkste voordelen van security by design zijn:
Voordelen:
- Preventie van kwetsbaarheden: Door beveiliging in het ontwerp te integreren, kunnen veel potentiële kwetsbaarheden worden voorkomen voordat de software zelfs maar wordt gebouwd. Dit vermindert de kans op beveiligingslekken in de toekomst.
- Kostenbesparing op de lange termijn: Het oplossen van beveiligingsproblemen in een later stadium kan kostbaar zijn. Door beveiliging vanaf het begin op te nemen, kunnen de kosten van herstelwerkzaamheden worden verminderd en kunnen tijd en middelen efficiënter worden ingezet.
- Verhoogde gebruikersacceptatie: Een veilige softwaretoepassing wekt vertrouwen bij gebruikers. Door beveiliging te integreren in het ontwerp, kunnen gebruikers erop vertrouwen dat hun gegevens en privacy beschermd zijn, wat leidt tot hogere acceptatie en tevredenheid.
Nadelen:
- Verhoogde complexiteit: Het inbouwen van beveiliging vanaf het begin kan de complexiteit van het ontwikkelingsproces vergroten. Het vereist grondige kennis van beveiligingspraktijken en kan extra tijd en middelen vergen.
- Mogelijke beperkingen in functionaliteit: Het implementeren van strikte beveiligingsmaatregelen kan soms de functionaliteit van de software beperken. Dit kan conflicten veroorzaken tussen gebruiksgemak en veiligheid.
Vaak denkt men wanneer er ontwikkelt is volgens de secure by design methode dat achteraf testen niet meer nodig is. Echter kunnen er door veranderingen, bug fixes en updates altijd nieuwe beveiliging issues in de broncode terecht komen. Daarom is het zeker aan te raden om voor een combinatie van beide optie’s te kiezen: ook bij ontwikkeling volgens het secure by design principe.
Achteraf Testen
Achteraf testen houdt in dat de beveiliging van de software wordt beoordeeld en getest nadat de ontwikkeling is voltooid. Dit omvat het identificeren van kwetsbaarheden, het uitvoeren van een security scan (of penetratietest) en het verhelpen van eventuele beveiligingsproblemen. Hieronder volgen de pro’s en contra’s van deze aanpak:
Voordelen:
- Flexibiliteit tijdens ontwikkeling: Door zich te concentreren op functionaliteit tijdens het ontwikkelingsproces, kunnen ontwikkelaars zich richten op het bouwen van een robuuste en uitgebreide software zonder te worden beperkt door beveiligingsvereisten.
- Snellere ontwikkeling: Achteraf testen kan leiden tot kortere ontwikkelingstijden, omdat ontwikkelaars zich kunnen concentreren op de belangrijkste functionaliteiten zonder zich bezig te houden met de complexiteit van beveiligingsimplementatie.
Nadelen:
- Verhoogd risico op kwetsbaarheden: Door beveiliging uit te stellen tot het einde van het ontwikkelingsproces, bestaat het risico dat potentiële kwetsbaarheden over het hoofd worden gezien en onopgemerkt blijven.
- Kosten en tijdsverlies: Het herstellen van beveiligingsproblemen in een later stadium kan kostbaar en tijdrovend zijn. Bovendien kunnen geïdentificeerde kwetsbaarheden de hele ontwikkelingscyclus verstoren en vertragingen veroorzaken.
- Mogelijke reputatieschade: Als er beveiligingsproblemen optreden na de release van de software, kan dit leiden tot reputatieschade voor het bedrijf en het verlies van vertrouwen bij gebruikers.
Achteraf testen is het meest effectief wanneer dit periodiek gebeurt. Zo is het bijvoorbeeld verstandig om jaarlijks een security scan laten uitvoeren, er kan immers een hoop veranderen in een jaar. Denk hierbij aan updates aan de software, nieuw personeel wat aan de software is gaan werken en nieuwe methodes om binnen te dringen in software systemen zoals bijvoorbeeld: social engineering.
Updates uitvoeren
Een vaak onderschatte belangrijke factor voor de veiligheid is het tijdig uitvoeren van updates. Zo kunnen er in bestaande componenten kwetsbaarheden worden ontdekt, die door middel van updates worden opgelost. Door deze tijdig uit te voeren worden issues rondom de veiligheid dus voorkomen.
Een applicatie die vandaag de dag 100% veilig is kan een maand later zo lek als een mandje zijn door het niet uitvoeren van updates. Door deze updates tijdig uit te voeren wordt er een sterke preventieve basis voor de security gelegd. Deze kan vervolgens weer getoetst worden door middel van periodieke veiligheid scans.
Helemaal niet secure designen / testen
Een andere scenario (wat niet aan te raden is) is om helemaal geen rekening te houden met de security. Dit is absoluut niet de werkwijze van Carthago. Helaas gebeurt dit in de praktijk nog regelmatig. Op deze manier kan er natuurlijk erg snel een applicatie gebouwd en live gezet worden. Doordat dit proces veel sneller gaat zal dit financieel dan ook vaak aantrekkelijker zijn. Om deze reden kan er worden gekozen voor voor deze optie: ”het zal immers wel niet zo’n vaart lopen met de veiligheid issues”.
Op de korte termijn kan dit natuurlijk goed gaan; je hebt goedkoop een werkende applicatie en hoeft niet lang te wachten op de ontwikkeling. Echter is deze methode op de lange termijn totaal niet duurzaam.
De kans is groot dat er namelijk al snel beveilingsissues zullen ontstaa, zoals bijvoorbeeld: een cyberaanval of een datalek. Om dit (goed) op te lossen zou het zomaar kunnen dat de gehele applicatie grotendeels herbouwt moet worden, met de juiste security maatregelen. Hierdoor zijn de kosten op de lange termijn vele malen hoger.
Conclusie:
Het kiezen tussen security by design en achteraf testen is een uitdaging waar elke ontwikkelaar bij stil zou moeten staan tijdens het ontwikkelproces.
Hoewel beide benaderingen hun eigen voor- en nadelen hebben, is het ideaal om een combinatie van beide toe te passen. Door beveiliging vanaf het begin in te bouwen en tegelijkertijd grondige tests uit te voeren, kunnen ontwikkelaars de beste resultaten behalen. Dit omvat het plannen van beveiligingsmaatregelen tijdens het ontwerpproces, het testen van de software op kwetsbaarheden en het voortdurend monitoren en bijwerken van de beveiligingsmaatregelen gedurende de levenscyclus van de software.
Bij Carthago ICT streven we ernaar om de beste veiligheid maatregelen toe te passen voor onze klanten bij het ontwikkelen van maatwerk software. Onze werkwijze en advies is dan ook om op zoek te gaan naar de juiste balans tussen security by design en achteraf testen. Hierdoor kunnen we softwareoplossingen bieden die robuust, veilig en betrouwbaar zijn voor onze klanten.